Μάθε να λες «όχι»!

Όταν σου ζητάνε οι άλλοι να τους βοηθήσεις, είναι δύσκολο να λες «όχι».

Σε κανέναν δεν αρέσει να ακούει “όχι”. Βλέπεις, αυτά τα τρία γράμματα είναι ικανά να μας τσαλακώσουν τον εγωισμό.

Όταν μας το λένε, ξεκινάμε να αναρωτιόμαστε αν το άλλο άτομο νοιάζεται για εμάς, αλλά και ντρεπόμαστε παράλληλα που κάναμε τον εαυτό μας ευάλωτο με το να ζητήσουμε βοήθεια.

Ακριβώς λοιπόν, επειδή γνωρίζουμε πόσο μπορεί να ενοχλήσει τους άλλους το «όχι», πέφτουμε στην παγίδα να λέμε «ναι» στους άλλους, προκειμένου να αποφύγουμε να τους πληγώσουμε.

Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι έχεις μια πηγμένη μέρα στο γραφείο. Και σε πλησιάζει ένας συνάδελφος που χρειάζεται κάποιον να τον βοηθήσει με κάποια στοιχεία που πρέπει να παραδώσει εκείνο το απόγευμα.

Σε ρωτάει λοιπόν «μπορείς να με βοηθήσεις;». Εσύ δεν έχεις τον χρόνο που απαιτείται, έχεις πολλά δικά σου πράγματα να ολοκληρώσεις, αλλά επειδή ξέρεις πως είναι να χρειάζεσαι βοήθεια, και να μην την λαμβάνεις, του λες ότι ναι, φυσικά και θα του δώσεις λίγο από το χρόνο σου.

Αλλά γιατί σου είναι τόσο δύσκολο να λες «όχι»;

Ακόμα και οι πιο ανεξάρτητοι και δυναμικοί από εμάς έχουμε την φυσική επιθυμία για αποδοχή από τους άλλους. Πηγάζει από τα ένστικτα επιβίωσης μας.

Στην προϊστορική περίοδο, ήταν πιο σημαντικό από ποτέ να φροντίζει ο ένας τον άλλο μέσα στην ομάδα. Οπότε ήταν καλύτερο για τους ανθρώπους να έχουν το ένστικτο του «ναι, θα σε βοηθήσω» ή «ναι, θα σε υπερασπιστώ». Αυτή η προθυμία για βοήθεια ήταν που βοήθησε τόσο τα άτομα όσο και την ομάδα να επιβιώσει.

Σήμερα ζούμε σε πιο πολιτισμένες περιόδους (αν κι αυτό είναι υπό συζήτηση), αλλά σίγουρα το παλιό ένστικτο παραμένει ισχυρό. Επιπρόσθετα, έχουμε την επιθυμία να νιώθουμε αποδεκτοί και ότι ανήκουμε σε κάποιο κοινωνικό σύνολο. Σχηματίζουμε δεσμούς με τους άλλους ανθρώπους και συχνά νιώθουμε την ανάγκη να τους πούμε «ναι» για να κερδίσουμε την αγάπη και την εύνοιά τους.

Και όταν κατορθώνεις να λες «όχι», το άλλο άτομο νιώθει άσχημα με αυτό (αλλά και μαζί σου). Φυσικά, αυτό δεν είναι το αποτέλεσμα στο οποίο στοχεύεις. 

Η ερώτηση που κάνει όλη τη διαφορά

Οπότε τι μπορείς να κάνεις σε τέτοιες περιπτώσεις; Δεν θες να λες «όχι» και να ποδοπατάς τα αισθήματα των άλλων. Ευτυχώς όμως υπάρχει λύση.

Πολύ απλά λοιπόν, όταν κάποιος ζητάει τη βοήθειά σου, ρώτα: «Πως;»

Αυτό είναι λιγότερο άμεσο από το «όχι». Δεν απειλεί τον εγωισμό τους και στέλνει τη μπάλα πάλι στη μεριά τους. Το «πως;» τους διατηρεί υπεύθυνους από μεριάς τους κατά την αλληλεπίδραση. Τους αναγκάζει να εκφράσουν ακριβώς τι θέλουν και τι χρειάζονται. Αν δεν είναι πρόθυμοι να μπουν στη διαδικασία και να εξηγήσουν, τότε είναι η σειρά τους να πουν «όχι».

Οπότε το να ρωτάς «πως», αντί να δίνεις ένα ευθύ «όχι» προστατεύει τον εγωισμό τους απέναντί σου και σέβεται την ανάγκη τους για αυτοεκτίμηση και δημοφιλία. Δεν είναι απόρριψη, αλλά μια ερώτηση και προσπάθεια που κάνεις για να πάρεις feedback.

Όταν ρωτάς «πως», ενθαρρύνεις το άλλο άτομο να αναλάβει την ευθύνη της κατάστασης προσδιορίζοντας τι ακριβώς είναι αυτό που θέλει. Ακόμα κι αν δεν είναι σίγουρο ακόμα για το τι χρειάζεται, ρωτώντας το πώς μπορείς να βοηθήσεις, το ωθεί να σκεφτεί για τα βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου  να ολοκληρωθεί μια εργασία.

Σύντομα θα είσαι σε θέση να πεις αν όντως υπάρχει η αυθεντική ανάγκη για βοήθεια, ή αν απλά ψάχνει για κάποιον που θέλει να του «φορτώσει» την κατάσταση.

Εκτίμησε τον χρόνο σου, μάθε να λες «όχι»

Αν το κάνεις με τον σωστό τρόπο, το να πεις σε κάποιον «όχι», θα τον κάνει να σε σεβαστεί περισσότερο. Αν ορίσεις αυστηρά όρια, το άλλο άτομο θα συνειδητοποιήσει ότι δεν είσαι κάποιος που μπορεί να κάνει ότι θέλει. Αντίθετα, θα σε δει ως κάποιον που βάζει τον εαυτό του ψηλά.

Θες να μάθεις να λες «όχι» και να βάζεις τα όρια σου; Δες εδώ

Όταν δείχνεις ότι έχεις αυτοπεποίθηση, οι άλλοι θα το καταλάβουν αυτό. Ειδικά σε επαγγελματικά περιβάλλοντα, το να δείχνεις ότι είσαι κάποιος που είναι διατεθειμένος να πει «όχι» στα αλαζονικά αιτήματα των άλλων μπορεί να αυξήσει το κύρος σου και τις «μετοχές» σου στην εταιρία.

Την επόμενη φορά που κάποιος ζητήσει τη βοήθειά σου και δεν θες να πεις «ναι», απλά ρώτα τον «με ποιον τρόπο». Είναι απίστευτα απλό και παράλληλα πολύ αποτελεσματικό. Λειτουργεί με συναδέλφους, φίλους και συγγενείς. Απλά σκέψου όλον τον χρόνο που θα γλυτώσεις όταν σταματήσεις να λες «ναι» σε όλους και σε όλα.