Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αναρωτηθούν και να απαντήσουν σε ένα πλήθος ερωτήσεων αναφορικά με τη φύση της πληροφορίας που χρειάζονται για να υποστηρίξουν τη λήψη των επιχειρηματικών τους αποφάσεων.
Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές έχουν άμεση επίπτωση στο σχεδιασμό του κοστολογικού συστήματος που θα επιλέξουν, το οποίο θα συγκεντρώνει το κόστος παραγωγής και θα το αντιστοιχεί στα προϊόντα και τις υπηρεσίες, που συνιστούν τις εκροές της επιχείρησης.
Οι τρεις κύριες μέθοδοι κοστολόγησης που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις είναι:
Η εξατομικευμένη κοστολόγηση ή κοστολόγηση έργου αντιμετωπίζει κάθε ξεχωριστό έργο σαν τη μονάδα εκροής της επιχείρησης και αντιστοιχεί κόστη σε αυτά σύμφωνα με τις αναλώσεις πόρων. Έργο μπορεί να αποτελεί η κατασκευή ενός σπιτιού, η νοσηλεία ενός ασθενούς, η ναυπήγηση ενός πλοίου, η εκπόνηση μιας μελέτης, η εκτύπωση προσκλητηρίων για ένα γάμο κ.λπ.
Η κοστολόγηση των διαδικασιών συνεχούς παραγωγής αντιμετωπίζει όλες τις μονάδες που τυγχάνουν επεξεργασίας σε μια χρονική περίοδο, π.χ. μήνα, ως τη συνολική εκροή προς κοστολόγηση και δεν διακρίνει, ούτε καταγράφει τα κόστη για κάθε ξεχωριστή μονάδα που παράγεται.
Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν την κοστολόγηση των διαδικασιών παράγουν πολλές πανομοιότυπες μονάδες προϊόντος ή υπηρεσίας, π.χ. αναψυκτικά, εκκαθάριση συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες, διύλιση πετρελαίου κ.λπ.
Η κοστολόγηση λειτουργιών είναι μια υβριδική μορφή κοστολόγησης που περιλαμβάνει στοιχεία από τις δύο προαναφερθείσες και χρησιμοποιείται από επιχειρήσεις που παράγουν μεγάλες παρτίδες από παρόμοια προϊόντα, τα οποία διαφέρουν σημαντικά στις ποιότητες των υλικών που χρησιμοποιούν, ή δεν τυγχάνουν της ίδιας επεξεργασίας (δεν περνούν από τις ίδιες φάσεις και διαδικασίες).
Παραδείγματα αποτελούν η ραφή πουκαμίσων από διαφορετικά υφάσματα, η κατασκευή μπαλών από πραγματικό δέρμα ή απομίμηση δέρματος κ.λπ.
Όσο η εκροή μιας παραγωγικής διαδικασίας είναι περισσότερο μοναδική και διαχωρίσιμη, η κοστολόγηση έργου είναι πιο κατάλληλη. Αντίθετα, όσο οι ξεχωριστές μονάδες μιας εκροής καθίστανται δυσδιάκριτες, η κοστολόγηση των διαδικασιών γίνεται περισσότερο αποτελεσματική. Μια επιχείρηση της οποίας η εκροής βρίσκεται κάπου ανάμεσα στη μέση ενδεχομένως επιλέξει την κοστολόγηση των λειτουργιών της.
Στην πράξη, το κοστολογικό σύστημα που έχει αναπτύξει και χρησιμοποιεί κάθε επιχείρηση περιλαμβάνει στοιχεία και από τις τρεις κοστολογικές μεθόδους που προαναφέρθηκαν.
Κάθε επιχείρηση χρησιμοποιεί τη δική της, μοναδική μέθοδο κοστολόγησης που δεν ταυτίζεται με καμία άλλη και καλύπτει με το καλύτερο δυνατό τρόπο της πληροφοριακές ανάγκες της στο κόστος που είναι διατεθειμένη να δαπανήσει.
Το φαινόμενο της Μάθησης (ή το κόστος του ατζαμή)
Η σημασία της Εκτίμησης του Κόστους σε μια επιχείρηση
Γιατί θα πρέπει να διαχειρίζομαι Αποτελεσματικά τις Δραστηριότητες της επιχείρησής μου;
Πώς μπορώ να αναγνωρίσω τις Δραστηριότητες που εκτελούνται στην επιχείρησή μου;
Πώς μπορώ να έχω αξιόπιστη Κοστολόγηση των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρει η επιχείρησή μου;
Γιατί πολλές φορές μια πρόχειρη κοστολόγηση είναι παραπλανητική;