Menu
Πάντα ζήλευα τους ανθρώπους που δέχονται την εποικοδομητική κριτική με αξιοπρέπεια. Φαίνεται ότι δε γεννήθηκα με αυτό το χαρακτηριστικό και καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας μου, πάλευα να δεχτώ την κριτική, ακόμα και όταν δεν ήταν απόλυτα σωστή.
Μόλις άκουγα τα λόγια, ο σφυγμός μου ανέβαινε και το μυαλό μου άρχιζε να τρέχει. Πρώτα έψαχνε εξήγηση για την προσβολή προς το πρόσωπό μου και έπειτα για μία απότομη απάντηση προκειμένου να αποκρούσω οποιαδήποτε ερώτηση.
Και σίγουρα δεν είμαι ο μόνος.
Δυστυχώς, εν βρασμώ ψυχής, πολλοί από εμάς αντιδρούμε με άμυνα και θυμό, ή ακόμα χειρότερα, επιτιθόμαστε στο άτομο κάνοντάς του και εμείς κριτική.
Η αλήθεια όμως είναι πως πρέπει να το ξεπεράσουμε. Ξέρουμε πως η εποικοδομητική κριτική έχει αξία. Άλλωστε αυτή είναι που μας βοηθάει να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες μας και να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας.
Πώς λοιπόν μαθαίνεις να μην είσαι επιθετικός; Την επόμενη φορά που θα λάβεις κριτική από το διευθυντή σου ή κάποιο άλλο άτομο, χρησιμοποίησε τα παρακάτω 6 στάδια-μεθόδους για να τη διαχειριστείς με αξιοπρέπεια και διακριτικότητα.
Με το που ακούσεις την κριτική, πριν ακόμα κάνεις το οτιδήποτε, σταμάτα. Προσπάθησε να μην αντιδράσεις καθόλου.
Έχεις τουλάχιστον ένα δευτερόλεπτο για να σταματήσεις την αντίδρασή σου. Παρόλο που το ένα δευτερόλεπτο μοιάζει ασήμαντο στην πραγματική ζωή, είναι άφθονος χρόνος για να διαχειριστεί ο εγκέφαλός σου την κατάσταση. Αυτή ακριβώς τη στιγμή μπορείς να σταματήσεις την απαξιωτική έκφραση του προσώπου ή την απότομη απάντησή σου και να υπενθυμίσεις στον εαυτό σου να μείνει ήρεμος.
Τώρα, έχεις μερικά δευτερόλεπτα να υπενθυμίσεις γρήγορα στον εαυτό σου τα οφέλη της εποικοδομητικής κριτικής. Αυτά μπορεί να είναι η βελτίωση των ικανοτήτων σου, της δουλειάς σου ή ακόμα και των σχέσεων σου. Μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να δεις τα πράγματα υπό ένα άλλο πρίσμα.
Καλό θα ήταν ακόμα, να εμποδίσεις οποιαδήποτε αντίδραση έχεις για το άτομο που σου άσκησε την κριτική. Είναι δύσκολο να δέχεσαι κριτική από ένα συνεργάτη ή κάποιον που δε σέβεσαι πλήρως, αλλά θυμήσου πως η έγκυρη και εποικοδομητική κριτική έρχεται ακόμα και από προβληματικές πηγές.
Για να μπορείς να ξεχωρίζεις την καλοπροαίρετη από την κακοπροαίρετη κριτική, δες εδώ
Απέφυγες τη συνηθισμένη σου αντίδραση, το μυαλό σου δουλεύει και ανακάλεσες όλα τα οφέλη της εποικοδομητικής κριτικής. Τώρα είσαι έτοιμος να εμπλακείς σε έναν εποικοδομητικό διάλογο, ως ο άξιος και ευγενικός εαυτός σου (σε αντίθεση με τον επιθετικό σου εαυτό).
Καθώς το άτομο απέναντί σου σού ασκεί κριτική, άκουσε προσεκτικά. Επέτρεψέ του να μοιραστεί τις σκέψεις του χωρίς να τον διακόψεις. Όταν τελειώσει, επανέλαβε όσα άκουσες.
Για παράδειγμα, «άκουσα πως θέλεις να ετοιμάζω περισσότερο λεπτομερείς αναφορές, σωστά;». Σε αυτή τη φάση, απόφυγε να αναλύσεις ή να αμφισβητήσεις τα λεγόμενα του ατόμου. Επικεντρώσου στο να καταλάβεις τα σχόλια και την οπτική του. Αναγνώρισε ακόμα, το γεγονός πως είναι δύσκολο και για τον άλλο να σου κάνει κριτική. Ίσως να είναι νευρικός ή να μην εκφράζει τις ιδέες του τέλεια.
Στη συνέχεια, αυτό είναι το πιο δύσκολο το ξέρω, κοίτα τον άλλο στα μάτια και ευχαρίστησέ τον που μοιράστηκε μαζί σου την κριτική.
Μην το ξεχάσεις αυτό και πες ότι πραγματικά εκτιμάς το γεγονός πως αφιέρωσε χρόνο να σου μιλήσει για το γεγονός αυτό.
Το να εκφράζεις την εκτίμησή σου, δε σημαίνει ότι συμφωνείς με την αξιολόγηση, αλλά δείχνει ότι αναγνωρίζεις την προσπάθεια που κατέβαλε ο συνεργάτης σου για να σε αξιολογήσει και να μοιραστεί τις σκέψεις του.
Τώρα είναι ώρα να επεξεργαστείς την κριτική. Πιθανότατα θα θες να γίνεις ξεκάθαρος σε αυτή τη φάση και να μοιραστείς τη δική σου οπτική. Απόφυγε να εμπλακείς σε διαμάχη. Κάνε ερωτήσεις ώστε να βρεις τη ρίζα του πραγματικού προβλήματος που υπάρχει αλλά και πιθανές λύσεις.
Για παράδειγμα εάν ένας συνεργάτης σού πει ότι γίνεσαι λίγο έντονος στις συναντήσεις, υπάρχουν μερικοί τρόποι να αποδομήσεις την κριτική. Ζήτα συγκεκριμένα παραδείγματα για να σε βοηθήσουν να καταλάβεις το πρόβλημα. Πες δηλαδή, «είμαι λίγο μπερδεμένος, μπορείς να μου πεις πότε ήμουν απότομος στη συνάντηση;» συνέχισε με το «έχεις δίκιο όταν λες ότι τον διέκοψα καθώς μιλούσε, αλλά αργότερα ζήτησα συγγνώμη για αυτή μου τη συμπεριφορά».
Προσπάθησε να καταλάβεις αν αυτό είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό ή συμβαίνει συχνά. «Έχεις παρατηρήσει αν είμαι απότομος σε άλλες συναντήσεις;». Στη συνέχεια ψάξε για λύσεις, «θα το εκτιμούσα αν μου έλεγες τις ιδέες σου για το πώς να διαχειριστώ καλύτερα την κατάσταση την επόμενη φορά».
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, σε αυτή τη φάση της συζήτησης, μπορείς να συμφωνήσεις στα θέματα που προέκυψαν. Μόλις εξηγήσεις τι θα κάνεις στο εξής και ευχαριστήσεις ξανά το συνομιλητή σου για την κριτική, μπορείς να κλείσεις τη συζήτηση και να προχωρήσεις.
Εάν είναι ένα μεγαλύτερο ζήτημα ή κάτι προερχόμενο από το αφεντικό σου, ίσως θα θέλεις να ζητήσεις μια επιπλέον συνάντηση για να κάνεις περισσότερες ερωτήσεις ή να ζητήσεις έγκριση για επόμενα βήματα.
Αυτό είναι φυσιολογικό. Θα σου δώσει χρόνο να επεξεργαστείς την κριτική, να ζητήσεις συμβουλές από άλλους και να σκεφτείς λύσεις.
Η εποικοδομητική κριτική συχνά είναι ο μόνος τρόπος να μάθουμε τις αδυναμίες μας. Χωρίς αυτή δε μπορούμε να βελτιωθούμε. Όταν είμαστε αμυντικοί, αντί για ευγνώμονες και δεκτικοί, κινδυνεύουμε να χάσουμε αυτό το θετικό. Θυμήσου, η κριτική δεν είναι εύκολο να εκφραστεί και σίγουρα δεν είναι εύκολο να γίνει αποδεκτή, αλλά θα μας βοηθήσει και τώρα και στο μέλλον.