Τι προκαλεί αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις;

Οι επιχειρήσεις δε λειτουργούν στο κενό, αλλά αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους. Ο στόχος κάθε επιχείρησης είναι να διαχειριστεί τις δυνάμεις που κυριαρχούν στο περιβάλλον της, την αβεβαιότητα, ώστε να αποκτήσει τους πόρους που είναι απαραίτητοι για την παραγωγή των προϊόντων και των υπηρεσιών της.

Κάθε επιχείρηση αποφασίζει πρώτα ποιους πελάτες θα εξυπηρετεί και στη συνέχεια πώς θα διαχειριστεί τις δυνάμεις που επικρατούν στο περιβάλλον της, ώστε να μεγιστοποιήσει την ικανότητά της να διασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους. Π.χ. επιλέγει τους προμηθευτές της και συμφωνεί τους όρους συνεργασίας, επιλέγει τις τράπεζες με τις οποίες συναλλάσσεται κ.ο.κ.

Ως περιβάλλον, εννοούμε ένα σύνολο δυνάμεων που πλαισιώνουν την επιχείρηση και μπορούν να δημιουργήσουν αβεβαιότητα και να επηρεάσουν τον τρόπο που λειτουργεί, καθώς και την πρόσβασή της σε περιορισμένους πόρους.

Το ειδικό περιβάλλον

Το ειδικό περιβάλλον της επιχείρησης περιλαμβάνει τους πελάτες, τους διανομείς, τα εργατικά σωματεία, τους ανταγωνιστές, τους προμηθευτές και το κράτος, που ο καθένας μπορεί να επηρεάσει και να πιέσει την επιχείρηση να δρα με συγκεκριμένους τρόπους.

Το γενικό περιβάλλον

Το γενικό περιβάλλον περιλαμβάνει δυνάμεις που διαμορφώνουν το ειδικό περιβάλλον και επηρεάζουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες η επιχείρηση προσπαθεί να διασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους. Οι δυνάμεις αυτές μπορεί να είναι οικονομικές, πολιτικές, τεχνολογικές, δημογραφικές, πολιτισμικές, περιβαλλοντικές κ.λπ.

Π.χ. μια μεταβολή στα επιτόκια θα επηρεάσει το κόστος δανεισμού της επιχείρησης, η μείωση των γεννήσεων θα αποτελεί πρόβλημα σε μια επιχείρηση που εμπορεύεται βρεφικά είδη, ένας πόλεμος μπορεί να καταστήσει μη προσβάσιμες ορισμένες αγορές κ.λπ. 

Όλες αυτές οι σχέσεις και οι δυνάμεις που επικρατούν στο περιβάλλον, δημιουργούν συνθήκες αβεβαιότητας. Όσο πιο περίπλοκο, ασταθές και φτωχότερο είναι το επιχειρησιακό περιβάλλον, τόσο πιο αβέβαιη καθίσταται η ικανότητα της επιχείρησης να διασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους.

Τι θα γίνει αν χάσεις τον ένα και μοναδικό σου πελάτη, πώς θα διαχειριστείς 300 διαφορετικούς προμηθευτές, τι θα συμβεί αν μια τεχνολογική εξέλιξη φέρει αλυσιδωτές εξελίξεις στον κλάδο, πώς θα τιμολογήσεις παραγγελίες αν δεν μπορούν να προβλεφθούν οι τιμές των πρώτων υλών, πώς είναι δύο επιχειρήσεις να διεκδικούν το ίδιο εμπορικό ακίνητο;

Συμπερασματικά, η λειτουργία και η βιωσιμότητα μιας επιχείρησης εξαρτάται και από παράγοντες που βρίσκονται έξω από αυτήν.

Αν μια τράπεζα διακόψει την χρηματοδότηση, αν οι πελάτες στραφούν στους ανταγωνιστές, αν το κράτος επιβάλλει περιοριστικούς κανονισμούς, αν οι εργαζόμενοι κατέλθουν σε απεργία, αν ξεσπάσει πόλεμος, αν γίνει ισχυρός σεισμός, αν επιβληθούν κεφαλαιακοί έλεγχοι, όλα αυτά θα επηρεάσουν τη λειτουργία της επιχείρησης.

Σε σχέση με το περιβάλλον της, η επιχείρηση καλείται να επιλέξει την αγορά στην οποία θα δραστηριοποιηθεί, τον τρόπο που θα οργανωθεί, με ποιους και με ποιο τρόπο θα συνεργαστεί με άλλα μέρη κ.λπ. Οι αποφάσεις που θα λάβει μια επιχείρηση στα ζητήματα αυτά, θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την ικανότητά της να διαχειρίζεται την αβεβαιότητα του περιβάλλοντός της.