Πάθος ή Επαγγελματική Αποκατάσταση;

Οι Πανελλήνιες εξετάσεις βαίνουν στο τέλος τους σιγά-σιγά για άλλη μια χρονιά και πάνω-κάτω όλοι οι τελειόφοιτοι έχουν αρχίσει να οσμίζονται τα «μαντάτα». Δε θα περάσουν πολλές μέρες και θα κληθούν να συμπληρώσουν το μηχανογραφικό τους.

Και τότε αμείλικτα ερωτήματα θα κάνουν την εμφάνισή τους: Πώς να το συμπληρώσω, ποια σχολή να βάλω πρώτη στην κατάταξη, μήπως αυτή η σχολή έχει καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση; Ναι, αλλά πώς να επιλέξω κάτι που δεν μου αρέσει; Κι αν εξαιρέσουμε μερικούς, ας πούμε, κατασταλαγμένους, όλοι οι υπόλοιποι νέοι θα βρίσκονται μπροστά σε ένα κυκεώνα.

Μέσα σε μια ωφελιμιστική, αλλά και ασταθή εποχή ένας μεγάλος αριθμός μαθητών κατατρύχεται από ένα φοβερό δίλημμα: «Να ακολουθήσω τα ενδιαφέροντά μου ή τις ευκαιρίες της αγοράς;». Είναι ένα δραματικό ερώτημα. Σε παρόμοια κατάσταση, βέβαια, είχαν βρεθεί και στο τελείωμα του Γυμνασίου, όταν έπρεπε να επιλέξουν αν θα εγγραφούν σε γενικό ή σε επαγγελματικό Λύκειο. Κι αν για μερικούς η επιλογή ήταν προφανής, μετά από τρία χρόνια δεν είμαι σίγουρος ότι θα επέλεγαν το ίδιο. Οι εποχές έχουν αλλάξει. Αυτό είναι το μόνο βέβαιο.

Όλα αυτά τα χρόνια στην εκπαίδευση, όταν οι γονείς με ρωτούν γύρω από αυτό το θέμα, απαντώ ότι πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στα παιδιά και στις επιλογές τους. Αν κάποιος, λοιπόν, έχει κλίση σε έναν «μη ανταγωνιστικό» τομέα της επιστήμης, πώς είναι δυνατόν να «κόψουμε» τα όνειρά του; Όποιος ακολούθησε με πάθος τα ενδιαφέροντά του παίρνοντας πτυχίο σε έναν τομέα «χωρίς μέλλον», είχε συχνά πολύ περισσότερες πιθανότητες να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του.

Πόσες περιπτώσεις δεν έχουμε ακούσει -και θα ακούμε- που κάποιοι μετά από δύο έτη στην Ιατρική ή -πολύ χειρότερα- μετά από δέκα χρόνια στο στρατό, διακόπτουν τις σπουδές τους ή παραιτούνται; Είναι το φυσικό αποτέλεσμα μιας επιλογής ενάντια στη θέληση τους.

Έπειτα, είναι και κάτι άλλο. Δεν είναι δυνατόν να καλύπτεται η ανεργία μέσα από νευραλγικούς για το κράτος τομείς! Για χρόνια ήταν ο χώρος της εκπαίδευσης -κυρίως της πρωτοβάθμιας-, της υγείας, της εθνικής άμυνας. Επαγγελματικές επιλογές μιας ζωής με βάση τη μονιμότητα! Και αξιολόγηση μηδέν! Αυτό έφερε την παρακμή. Σιγά-σιγά όμως κι αυτό καταρρίπτεται!

Στα χρόνια της κρίσης που ζούμε κάποια πράγματα πρέπει να τα αντιληφθούν οι μαθητές μας έγκαιρα:

1. η ευτυχισμένη ζωή κρύβεται πίσω από μια δημιουργική ζωή.
2. το χρήμα δεν μπορεί να είναι το παν! Είναι ωστόσο σημαντικό για να ζεις και να κάνεις αυτά που σου αρέσουν.
3. η μονιμότητα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. «Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού».
4. η ζωή έχει ανατροπές. Ακόμα κι αν αποκατασταθεί κάποιος επαγγελματικά για ένα χρονικό διάστημα, έρχεται καιρός που όλα αίρονται! Και τότε χρειάζεται ετοιμότητα και αλλαγές.
5. καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή. Κάτι ξέρουν οι βορειοευρωπαίοι, οποίοι αλλάζουν τουλάχιστον δυο-τρία επαγγέλματα στη ζωή τους.
6. τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να δώσουν επαγγελματικές λύσεις!

Η ευτυχία δεν κρύβεται πίσω από τις επιλογές των άλλων.

Ευτυχισμένος μπορείς να είσαι ακόμη και μ’ έναν πολύ ταπεινό μισθό αν αγαπάς αυτό που κάνεις και, αντίθετα, δυστυχισμένος μ’ έναν πλούσιο τραπεζικό λογαριασμό αν θεωρείς το επάγγελμά σου αποκλειστικά και μόνο μέσο για να πλουτίσεις
(N. Ordine, Οι κλασικοί στη ζωή μας, 2016, εκδ. Άγρα).