Ένα από τα δυσκολότερα μαθήματα της ζωής, είναι να μάθουμε να αφήνουμε το παρελθόν πίσω μας. Όλοι μετανιώνουμε για πράγματα και λάθη που κάναμε, για λόγια που είπαμε, για σφάλματα των οποίων οι συνέπειες, μας πληγώνουν ακόμη.
Οι σκέψεις «και αν είχα κάνει αυτό, και αν είχα κάνει το άλλο», μας αναγκάζουν να σκαλίζουμε τα περασμένα ξανά και ξανά. Έχουμε όμως, μία επιλογή: είτε να τα αφήσουμε όλα πίσω μας και να προχωρήσουμε, είτε να συνεχίσουμε να μοιρολογάμε.
Είναι ανθρώπινο να θέλουμε να μη χάσουμε το παρελθόν μας. Είναι ανθρώπινο να αναλογιζόμαστε τί διαφορετικό θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει στη μία ή στην άλλη περίπτωση και πού θα μπορούσε αυτό να μας οδηγήσει. Είναι ακόμη ανθρώπινο και να κατηγορούμε τους εαυτούς μας για λάθος αντιδράσεις, μολονότι τότε, όπως είχαν τα πράγματα, δε θα μπορούσαμε να είχαμε πράξει διαφορετικά.
Δυστυχώς, το πιο σημαντικό εδώ, είναι ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε αυτά που έχουν ήδη γίνει.
Ξέρω πως όλοι μας έχουμε μετανιώσει για πράγματα. Για πράγματα που κάναμε στραβά ή για πράγματα που αμελήσαμε να κάνουμε. Για πράγματα τόσο σημαντικά που μας συντάραξαν, που αποτέλεσαν κομβικό σημείο στη ζωή μας.
Ή μπορεί να μετανιώνουμε για λιγότερο σημαντικά πράγματα, για ανοησίες που φαίνεται απίθανο να έχουν προκαλέσει τόσο πόνο σε μας και σε άλλους. Αλλά ο πόνος υπάρχει. Τον κουβαλάμε και είναι δικιά μας ευθύνη.
Όμως, πρέπει να αναρωτηθούμε: Τί καλό βγαίνει από αυτήν τη διαρκή μετάνοια; Σε τί μας βοηθάει; Τί κέρδος έχουμε να ξύνουμε τις πληγές μας ξανά και ξανά, μην αφήνοντάς τες να επουλωθούν με το πέρασμα του χρόνου; Τί κερδίζουμε αναλογιζόμενοι, τί θα γινόταν αν;
Είναι παρελθόν πια. Απομακρύνεται από μας με την ταχύτητα του φωτός. Δεν υπάρχει τρόπος να αλλάξουμε αυτό που έχει ήδη γίνει. Όσες φορές και αν τα ξανασκεφτούμε, όσα δάκρυα και αν χύσουμε, το παρελθόν θα μείνει ως έχει.
Αν παραμένουμε κολλημένοι στο παρελθόν, στην ουσία δε διδασκόμαστε τίποτα από αυτό και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στο μέλλον.
Υπάρχει μία ρήση που λέει πως ο διάβολος θέλει να ασχολούμαστε με δύο πράγματα: με το παρελθόν, που πέρασε και δεν αλλάζει, και με το μέλλον, που ακόμη είναι άγνωστο. Είναι όμως ωφελιμότερο και πολύ πιο υγιές να ασχοληθούμε με το παρόν. Αυτό μπορούμε να το διορθώσουμε, ώστε και το μέλλον που μας περιμένει, να είναι καλύτερο από το παρελθόν που χάσαμε.
Ήρθε λοιπόν η στιγμή να αφήσουμε πίσω μας το παρελθόν.
Το να το αποδεχτείς αυτό, είναι από τα δυσκολότερα κατορθώματα. Η ζωή είναι έτσι όπως είναι και όλοι τα σκατώνουμε. Όλοι μα όλοι. Όλοι μετανιώνουμε για κάτι. Όλοι θα θέλαμε να μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο και να διορθώσουμε τη ζημιά που κάναμε.
Το πρόβλημα, εκτός του ότι δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο, είναι ότι είμαστε ως άνθρωποι, ατελείς. Είμαστε πλάσματα με ελαττώματα, με μειονεκτήματα.
Δεν έχουμε ούτε πάντα την ετοιμότητα, ούτε όλες τις φορές την ευθυκρισία που χρειάζεται για να αντιδράσουμε όπως πρέπει σε κάθε περίπτωση. Γινόμαστε εγωιστές. Έχουμε παρορμήσεις που δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε.
Αποτολμάμε πράγματα που το ξέρουμε ότι θα πάνε στραβά. Μπορεί να έχουμε τις καλύτερες των προθέσεων, αλλά και πάλι να καταλήγουμε να τα σκατώνουμε. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον. Δεν μπορούμε ούτε να ελέγξουμε όλες τις παραμέτρους, ούτε να προετοιμαστούμε για την κάθε μία πιθανή συνέπεια των πράξεών μας.
Ακόμη όμως και αν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο, το σύμπαν παραμένει ένα χαοτικό πεδίο. Υπάρχει τυχαιότητα. Υπάρχει ο μεθυσμένος που θα γκαζώσει και θα χτυπήσει τον ανυποψίαστο περαστικό. Υπάρχει ο βομβιστής που θα στείλει δέκα επιβάτες του μετρό στο θάνατο.
Υπάρχει ο αστάθμητος παράγοντας. Ακόμη και κάτι πολύ μικρό, ας πούμε το να αμελήσουμε να απαντήσουμε σε ένα τηλεφώνημα, μπορεί να έχει συνέπειες καταστροφικές.
Είμαστε άνθρωποι, που σημαίνει ότι είμαστε πλάσματα περιορισμένων δυνατοτήτων. Δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε να σφάλουμε. Μπορεί να το περιορίσουμε, σύμφωνοι, αλλά δε θα εξαλείψουμε ποτέ την πιθανότητα να κάνουμε λάθος, να κρίνουμε στραβά μια κατάσταση και να μετανιώσουμε έπειτα για αυτό. Ακόμη και τα πιο ευγενή, τα πιο σωστά οργανωμένα σχέδια, μπορεί να καταρρεύσουν από παράγοντες που είναι αδύνατον να προβλέψουμε.
Το να κλαίμε μονίμως πάνω από το χυμένο γάλα, είναι σα να τιμωρούμε τον εαυτό μας για τις ατέλειές του. Κατά συνέπεια, είναι σαν να μην τον αγαπάμε αρκετά. Όλοι κάνουμε λάθη.
Όλοι μετανιώνουμε για πράγματα. Πρέπει να αποδεχτούμε ότι συμβαίνει, και μάλιστα, ότι συμβαίνει σε όλους. Κανείς δεν είναι άμοιρος αυτής της συνθήκης. Δεν έχει να κάνει λοιπόν με το πώς θα αποφύγουμε να σφάλουμε. Έχει να κάνει με το πώς θα διαχειριστούμε το σφάλμα μας.
Είσαι έτοιμος να αφήσεις το παρελθόν και να προχωρήσεις μπροστά; Δες εδώ
Αφού αποδεχτούμε ότι το παρελθόν είναι πια παρελθόν, το ερώτημα που γεννάται είναι: «Τί μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για τα λάθη μας;».
Και η απάντηση είναι απλή: «Μπορούμε να διδαχτούμε από αυτά».
Εντάξει, ακούγεται τετριμμένο. Αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν ισχύει. Το πάθημα γίνεται το καλύτερο μάθημα. Και ειλικρινά, κάποιες φορές δε μαθαίνουμε διαφορετικά. Αν δεν κάψουμε το χέρι μας στη φωτιά, δε θα καταλάβουμε πόσο επώδυνο μπορεί να γίνει ένα έγκαυμα, όσες φορές και αν μας το πούνε.
Ο κόσμος μετανιώνει για διάφορα πράγματα. Μετανιώνει, ας πούμε, για τις σχέσεις του που πήγαν στραβά. Όμως, από αυτές τις σχέσεις που πήγαν στραβά, μπορεί να αντλήσουμε τα χρησιμότερα μαθήματα. Προσωπικά είχα πολλές αποτυχημένες σχέσεις. Μα πάρα πολλές.
Ήμουν σε τοξικές σχέσεις που με άφηναν κουρέλι, συναισθηματικά και ψυχικά. Ήμουν σε σχέσεις που μου στερούσαν τους φίλους και την κοινωνικότητά μου. Είχα σχέσεις που μου φαίνονταν τέλειες και που όταν διαλύονταν, ένιωθα τόσο άχρηστος που ήθελα να τινάξω τα μυαλά μου στον αέρα. Είχα ανθρώπους που με νοιάζονταν και τους φερόμουν άσχημα, επειδή δεν μπορούσα να δω πέρα από τον εγωισμό και τις προσωπικές μου επιδιώξεις.
Ωστόσο, δε ξέρω αν θα ήθελα να αλλάξω κάτι σε όλες αυτές τις άσχημες εμπειρίες. Επειδή δε ξέρω, πού θα ήμουν σήμερα ως άνθρωπος, αν δεν τις είχα βιώσει και αν δεν είχα επιλέξει να διδαχτώ από αυτές. Μία τοξική σχέση σε διαλύει, αλλά σου διδάσκει πώς να αποφύγεις παρόμοιες εμπειρίες και να τερματίσεις μία άρρωστη κατάσταση όσο είναι ακόμη νωρίς. Σε μαθαίνει να αναγνωρίζεις τα προειδοποιητικά σημάδια.
Έμαθα να εμπιστεύομαι το ένστικτό μου, έμαθα να μπορώ να αναγνωρίζω μία συμπεριφορά που είναι τοξική, ή άρρωστη, ή λανθασμένη. Έμαθα τί σημαίνει να έχει κανείς αληθινή αυτοπεποίθηση. Έμαθα να αντιμετωπίζω τις συναισθηματικές μου ανάγκες και να τις διαχειρίζομαι. Και τα έμαθα όλα αυτά αφού είχα σπάσει τα μούτρα μου πάμπολλες φορές.
Ναι, πόνεσα για να μάθω αυτά τα πράγματα. Θύμωσα, έκλαψα και ράγισε η καρδιά μου. Αλλά ήταν απολύτως απαραίτητο.
Κάθε σφάλμα μας, είναι κάτι από το οποίο μπορούμε να διδαχτούμε. Το λιγότερο που μπορούμε να διδαχτούμε, είναι τουλάχιστον να μην ξανακάνουμε το ίδιο σφάλμα.
Ο κάθε άνθρωπος είναι το άθροισμα των επιλογών και των πράξεών του. Ό,τι έχουμε κάνει, ό,τι αποφάσεις έχουμε πάρει, όλες μας οι δράσεις και οι αντιδράσεις. Όλο μας το παρελθόν, ήταν ο δρόμος που μας οδήγησε εδώ που στεκόμαστε τώρα. Εδώ, όπου μπορούμε να αποφασίσουμε τί σημαίνουν όλα αυτά που περάσαμε.
Μετανιώνω για πολλά στη ζωή μου. Για σχέσεις, για ανθρώπους που πλήγωσα, για ευκαιρίες που χάθηκαν. Πέρασα πολύ καιρό μοιρολογώντας για τα λάθη μου. Μα όταν κάτσω να το καλοσκεφτώ, τα λάθη μου αυτά με οδήγησαν σε αυτό που είμαι σήμερα. Και είμαι απόλυτα ικανοποιημένος από αυτό που είμαι σήμερα.
Σε πολλούς, ωστόσο, μπορεί να μην αρέσει το σημείο που βρίσκονται σήμερα. Μπορεί να μην τους αρέσει η τωρινή τους κατάσταση, για την οποία ευθύνονται τα λάθη του παρελθόντος. Αλλά και αυτό ακόμη είναι αποδεκτό, γιατί τώρα είσαι εδώ, πράγμα που σημαίνει ότι έχεις τη δυνατότητα να πλάσεις το παρόν και το μέλλον σου κατά τρόπο διαφορετικό από ό,τι έπραξες στο παρελθόν σου.
Έχεις τη δυνατότητα να επιλέξεις και να αφήσεις το παρελθόν να περάσει. Η πικρία, η διαρκής αυτοκατηγορία και η ανώφελη μεταμέλεια απλώς σε καθυστερούν. Ό,τι συνέβη, όσο επώδυνο και αν ήταν, είναι απλώς ο πρόλογος για το λαμπρό μέλλον που σε περιμένει. Μπορείς να επιλέξεις είτε να αφήσεις το παρελθόν να σε κατατρώει, είτε να εκμεταλλευτείς όσα έχει να σε διδάξει και να το αφήσεις να σε οδηγήσει εκεί που πραγματικά θέλεις να βρεθείς.