Η διαφωνία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εργασιακής ζωής.
Σίγουρα το έχεις ήδη ακούσει κι όμως αξίζει να το αναφέρουμε άλλη μια φορά: περνάς το ένα τρίτο της ζωής σου δουλεύοντας. Παρόλο που μοιάζει απλοϊκή αυτή η διαπίστωση, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσεις τι ακριβώς σημαίνει αυτό!
Ένα τρίτο της ζωής σου δεν είναι διόλου αμελητέος χρόνος. Κι όσο κι αν παρατηρείται αύξηση του αριθμού των ελεύθερων επαγγελματιών τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι από εμάς δουλεύουν με συναδέλφους, συνεργάτες ή υπαλλήλους.
Είτε δουλεύεις σε μια μεγάλη εταιρία με μερικές εκατοντάδες εργαζομένους είτε σε μια οικογενειακή επιχείρηση με 4-5 απασχολούμενους σίγουρα έχεις έρθει – κι αν όχι ακόμα, τότε κάποια στιγμή θα έρθεις – σε αντιπαράθεση με συναδέλφους ή ανώτερους σου.
Είναι λογικό όταν αλληλεπιδρούμε με άλλους ανθρώπους να διαφωνούμε κάποιες φορές. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε τους πιο συχνούς λόγους που οδηγούν σε αντιγνωμία, θα εξηγήσουμε πότε η διαφωνία είναι χρήσιμη και θα προτείνουμε μερικούς τρόπους για να διαφωνείς στη δουλειά χωρίς να δείχνεις έλλειψη σεβασμού στο άτομο που βρίσκεται απέναντί σου.
Κι έτσι το ένα τρίτο της ζωής σου που περνάς δουλεύοντας θα κυλήσει πιο ομαλά και πιο παραγωγικά!
Αν γινόταν να ονομάσουμε με μια λέξη το λόγο που μαλώνουμε, τότε η απάντηση θα ήταν: επειδή είμαστε άνθρωποι. Και σαν άνθρωποι έχει ο καθένας μας τις δικές του εμπειρίες, τα δικά του κίνητρα, τις δικές ανασφάλειες… Όλα αυτά διαμορφώνουν μια διαφορετική γνώμη για το πώς θα πρέπει να γίνονται τα πράγματα.
Είμαστε όλοι διαφορετικοί και ο καθένας μας μοναδικός, γι’ αυτό και κάθε άνθρωπος βλέπει τον κόσμο μέσα από την ξεχωριστή οπτική που έχει για τη ζωή.
Διαφορές απόψεων υπάρχουν σε όλα τα θέματα που αφορούν κι άλλα άτομα εκτός από εσένα: την/τον σύζυγό σου, φίλους, γονείς, παιδιά…
Φυσικά αυτό ισχύει και στη δουλειά σου. Παρακάτω ομαδοποιήσαμε τους πιο συνηθισμένους λόγους που υποκινούν τις διαφωνίες στον εργασιακό χώρο:
Όλοι οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να έχουν κάποιον έλεγχο στη ζωή τους, αντίστοιχα και στη δουλειά τους. Κι αυτό είναι εύλογο και ευκταίο ως ένα σημείο.
Οι συγκρούσεις δημιουργούνται όταν κάποιος κάνει κατάχρηση της εξουσίας και της δύναμης του σε μόνιμη βάση. Κι αυτό εξ αιτίας της ακραίας επιθυμίας του ατόμου για διάκριση και αναγνώριση, της ανάγκης του να έχει πάντα δίκιο, της φιλοδοξίας του να φαίνεται πρωτεργάτης κάθε καλής ιδέας.
Σίγουρα έχεις γνωρίσει ανθρώπους που έχουν μεγάλο ταλέντο στο να παριστάνουν το θύμα. Όταν κάτι δεν πάει όπως υπολόγιζαν, τότε ρίχνουν το φταίξιμο στους άλλους ή σε εξωτερικά αίτια.
Η τακτική του αιώνιου θύματος επιτρέπει στο άτομο που την εφαρμόζει να μην αναλαμβάνει ποτέ την ευθύνη των πράξεών του.
Κατά συνέπεια, αυτό το άτομο κατηγορεί τους άλλους για την άσχημη τροπή των πραγμάτων – ακόμα κι αν στην πραγματικότητα δεν ευθύνονται εκείνοι –, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αντιπαράθεση και λογομαχία.
Θες να μπορείς να διαχειρίζεσαι με επιτυχία τους συναδέλφους; Δες εδώ
Το πιθανότερο είναι ότι έχεις ακούσει αρκετές φορές αυτό το επιχείρημα.
Δεν είναι δυνατόν τα μέλη μιας ομάδας, που αναλαμβάνει μια συγκεκριμένη δουλειά, να είναι εξίσου έμπειρα και να έχουν κοινό υπόβαθρο στην επίλυση διάφορων ζητημάτων. Γι’ αυτό και δεν είναι σπάνιο τα καινούρια μέλη της ομάδας να προτείνουν τρόπους δουλειάς, που σύμφωνα με τη δική τους εμπειρία φέρνουν καλά αποτελέσματα, όμως είναι ξένοι για τους υπόλοιπους.
Κι έτσι ξενικά η σύγκρουση με όσους έχουν εφαρμόσει στο παρελθόν κάποια άλλη διαδικασία ή κάποιο άλλο σύστημα και δεν είναι καθόλου δεκτικοί σε αλλαγές.
Αυτό είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα. Όταν κάποιος γνωρίζει μόνο ένα μέρος των απαραίτητων πληροφοριών για να κάνει μια δουλειά, τότε κάνει ό,τι νομίζει πως είναι σωστό, το οποίο όμως δε συμπίπτει απαραίτητα με αυτό που είχε στο μυαλό του εκείνος που ανάθεσε τη δουλειά.
Αν σου έχει τύχει κάτι παρόμοιο, μάλλον θα άκουσες στο τέλος ότι δεν έκανες αυτό που σου ζητήθηκε.
Αυτή η αιτία διαπληκτισμού στον εργασιακό χώρο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και πηγάζει όχι μόνο από το γεγονός ότι όλοι είναι διαρκώς απασχολημένοι με τα δικά τους θέματα, αλλά και από την ελλιπή ικανότητα επικοινωνίας αρκετών ανθρώπων.
Και μάλιστα πιο συχνά από όσο πιστεύεις. Γι’ αυτό θυμήσου τα παρακάτω όταν προκύψει κάποια διαφωνία στη δουλειά:
Το να διαφωνεί κάποιος σημαίνει σχεδόν πάντα ότι νοιάζεται (εκτός από την περίπτωση που μπαίνει στη θέση του θύματος). Έτσι γίνεται: όταν σε ενδιαφέρει κάτι, τότε έχεις συγκεκριμένη άποψη γι’ αυτό. Είσαι πρόθυμος να μοιραστείς την άποψή σου και να αγωνιστείς για να την υποστηρίξεις, αφού θεωρείς πως είναι σωστή. Κι αυτό είναι καλό.
Είναι ωφέλιμο να διαφωνούμε και να αναπτύσσουμε τα επιχειρήματά μας στη δουλειά, όταν και οι δυο «αντίπαλες» πλευρές μάχονται για έναν κοινό στόχο. Γιατί τότε τους ενδιαφέρει μόνο να τον πετύχουν, ανεξάρτητα από το ποια μέθοδο θα ακολουθήσουν και από το αν χρειαστεί να διαφωνήσουν στην πορεία.
Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι κακό το να διαφωνεί κανείς. Μια καλή εταιρία φροντίζει να καλλιεργήσει ένα εργασιακό κλίμα στο οποίο η διαφωνία επιτρέπεται και ενίοτε ενθαρρύνεται, ώστε να υπάρξει δυνατότητα ανάπτυξης ιδεών και δημιουργίας υγιών προκλήσεων. Εξάλλου, με αυτό τον τρόπο γεννιούνται οι καινοτομίες.
Ωστόσο, όταν οι αντιπαραθέσεις είναι πολύ συχνές και συνήθως κερδίζει η μία πλευρά, τότε στην πραγματικότητα όλοι είναι χαμένοι.
Όταν επικρατεί τελικά η γνώμη κάποιου, μετά από διαφωνία, εκείνος είναι ο κερδισμένος της υπόθεσης. Άρα αυτόματα κάποιος άλλος μπαίνει στη θέση του χαμένου, του οποίου ο εγωισμός πληγώνεται. Ο χαμένος λοιπόν κρατάει μέσα του τη δυσαρέσκειά του, τόσο απέναντι στο άτομο με το οποίο διαφώνησε, όσο και απέναντι στον προϊστάμενο (εφόσον ήταν παρών), που επέτρεψε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Σε αυτή την περίπτωση δε βγαίνει ούτε ο προϊστάμενος κερδισμένος, διότι το άτομο, του οποίου η γνώμη δεν ακούστηκε, καθώς ενδεχομένως και άλλοι συνεργάτες που παρακολούθησαν το ζήτημα, είναι πολύ πιθανό να διστάσουν να εκφράσουν την άποψή τους την επόμενη φορά που θα τους ζητηθεί.
Στη συνέχεια έχουμε συγκεντρώσει μερικές συμβουλές που πρέπει να έχεις υπόψη σου, ώστε όταν χρειάζεται να διαφωνήσεις στη δουλειά, να μπορείς να δείξεις ότι σέβεσαι το συνομιλητή σου:
Ο διαπληκτισμός με κάποιον ή κάποιους αφορά συνήθως στα άτομα ως προσωπικότητες. Η διαφωνία όμως σχετίζεται με τις απόψεις των ατόμων για μια συγκεκριμένη ιδέα.
Όταν έχεις στο νου σου ότι διαφωνείς σχετικά με μια ιδέα ή ένα σχέδιο, καταφέρνεις να μην προσωποποιήσεις τον καυγά, δηλαδή να κρατήσεις την προστριβή μακριά από προσωπικές αντιπαλότητες.
Γιατί ξέρεις ότι δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης του ατόμου σου, αλλά ότι πρόκειται ανταγωνισμό δύο (ή περισσότερων) διαφορετικών θέσεων στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Όσο λιγότερο προσωπική είναι η αντιπαράθεση, τόσο περισσότερο παραγωγική γίνεται, ευνοώντας τη συνεργασία που αποβλέπει στην επίτευξη ενός κοινού σκοπού.
Ακόμα κι αν είσαι σίγουρος ότι έχεις δίκιο!
Μπορεί να ακούγεται παράλογο, αλλά όταν παραδεχτείς ότι έχεις άδικο ή ότι η σκέψη σου δεν είναι απόλυτα σωστή, ακόμα κι αν ξέρεις πως αυτό δεν είναι αλήθεια, τότε καταφέρνεις να αμβλύνεις την κατάσταση.
Η προθυμία σου να παραδεχτείς ότι αυτό που πιστεύεις είναι λάθος συμβάλλει στην άμεση αλλαγή της δυναμικής της σύγκρουσης. Γιατί έτσι διαφυλάττεις την αξιοπρέπειά σου, σε περίπτωση που όντως αποδειχτεί ότι ένα μέρος του συλλογισμού σου ήταν λάθος.
Είσαι πεπεισμένος ότι οι ιδέες σου είναι οι καλύτερες, αλλά αξίζει τόσο πολύ να λογομαχήσεις με τους συναδέλφους σου για να το αποδείξεις;
Βεβαιώσου ότι δεν σε έχει παρασύρει τόσο η ένταση της συζήτησης, ώστε να φτάσεις στο σημείο να αγνοήσεις τις άλλες πλευρές. Δώσε κάποιο χρόνο για να τις σκεφτείς και δείξε ότι δίνεις αξία στη γνώμη των άλλων. Έτσι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να εξετάσουν οι συνομιλητές σου τη δική σου γνώμη και τελικά να την ξεχωρίσουν.
Πες κάτι που δείχνει πως έχεις λάβει υπόψη σου τις σκέψεις των άλλων και ότι τις θεωρείς (εν μέρει τουλάχιστον) αξιόλογες, όπως: «Η οπτική σου σε αυτά κι αυτά τα ζητήματα μου αρέσει πολύ. Πώς θα μπορούσαμε να συνδυάσουμε τις ιδέες μας;». Με αυτόν τον τρόπο θα έχεις μόνο θετικά αποτελέσματα.
Θα σου έχει τύχει αρκετές φορές να αντιδράσεις έντονα σε καταστάσεις που δε σου αρέσουν ή σε πράγματα με τα οποία διαφωνείς. Ίσως κάποτε έλαβες κάποιο e–mail που σε έβγαλε εκτός εαυτού και χωρίς να το πολυσκεφτείς απάντησες εν θερμώ με άκομψο ύφος, φανερώνοντας το θυμό σου.
Αυτού του είδους τις αντιδράσεις πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεις.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις με αυτή που αναφέραμε παραπάνω είναι απαραίτητο να κρατάς μια απόσταση από αυτό που σε εκνεύρισε και να δώσεις στον εαυτό σου το χρόνο που χρειάζεται για να ηρεμήσει. Τότε μόνο είσαι σε θέση να κρατήσεις την αυτοκυριαρχία σου και να αντιδράσεις ψύχραιμα, χωρίς εντάσεις.
Αυτή είναι η σωστή αντιμετώπιση από τη μεριά ενός επαγγελματία.
Όταν προσπαθείς να επιχειρηματολογήσεις προβάλλοντας στοιχεία και αριθμούς, δυστυχώς υπάρχει ο κίνδυνος να φανεί σαν να κάνεις επίδειξη γνώσεων και εξυπνάδας. Επίσης ο καταιγισμός πληροφοριών είναι πιθανό να κάνει τους παρευρισκομένους να μην μπορούν να ακολουθήσουν το συλλογισμό σου λόγω έλλειψης αντίστοιχου υπόβαθρου.
Κάτι που βοηθά όταν προσπαθείς να υποστηρίξεις την άποψή σου είναι μια καλή ιστορία, η οποία επεξηγεί παραστατικά την άποψή σου. Με αυτή τη μέθοδο είναι πιο εύκολο για τους ακροατές σου να ταυτιστούν με τον τρόπο σκέψης σου.
Αυτή είναι μια τακτική που ωφελεί κάθε συνεργασία και κάθε ομαδική εργασία.
Πολλές φορές η καλύτερη λύση είναι να βρεθεί η χρυσή τομή, δηλαδή μια πρόταση που συμβιβάζει τις περισσότερες απόψεις και ανταποκρίνεται στην πλειοψηφία των επιμέρους στόχων που έθεσαν οι διάφορες πλευρές.
Θα κλείσουμε με την υπενθύμιση ότι η διαφωνία στη δουλειά δεν είναι κάτι κακό. Οι καλύτερες εταιρείες ενθαρρύνουν ένα εργασιακό κλίμα στο οποίο μπορεί να ακουστεί κάθε διαφορετική άποψη. Κι αυτό γιατί η διαφορετικότητα οδηγεί στη διαφωνία που με τη σειρά της οδηγεί στην καινοτομία.
Πώς να Απλοποιήσεις την Εργασιακή Ζωή σου
Πώς να ξεπεράσεις τις Περιοριστικές Πεποιθήσεις
Πώς να ζήσεις μια Καλή Ζωή κάνοντας αυτές τις Επιλογές
Θες να Εντυπωσιάσεις στη Δουλειά σου; Τρόποι για να το πετύχεις
Πώς να Αναζωπυρώσεις το Πάθος σου για Δουλειά
Πώς να ξεπεράσεις τον Φόβο του Feedback