Έχεις τον έλεγχο της προσοχής σου; Έχεις τον έλεγχο της ζωής σου

O Αμερικάνος φιλόσοφος William James, είπε κάποτε: “Οι εμπειρίες μου εξαρτώνται από το που συμφωνώ να δώσω το παρόν”. Και με το ρητό αυτό εννοούσε πως οι εμπειρίες που έχουμε, βασίζονται στα πράγματα που εμείς δίνουμε την προσοχή μας.

Για παράδειγμα, αν παθιάζεσαι με το ποδόσφαιρο, τότε ξοδεύεις χρόνο μαθαίνοντας πληροφορίες για φημισμένους αθλητές, ομάδες και πρωταθλήματα.

Μπορεί δηλαδή να διαβάζεις με μανία αθλητικά περιοδικά και site, να συναναστρέφεσαι με ανθρώπους που τους αρέσει το ποδόσφαιρο, να μιλάς για το ποδόσφαιρο, να παίζεις ποδόσφαιρο και γενικά να περνάς πολύ χρόνο με αντίστοιχες δραστηριότητες.

Με άλλα λόγια λοιπόν, ακριβώς επειδή απολαμβάνεις το ποδόσφαιρο, του δίνεις ένα μεγάλο μέρος της προσοχής σου και συνεπώς έχεις εμπειρίες ή και φιλίες βασισμένες σε αυτό. Κάτι αντίστοιχο θα συνέβαινε αν το πάθος σου ήταν η ζωγραφική, το σκάκι, τα videogames,το θέατρο κλπ.

Όμως οι εμπειρίες που έχεις, είναι και εκείνες που καθορίζουν τη ζωή σου. Άρα αν δεν ελέγχεις εσύ το που εστιάζεις και που δίνεις την προσοχή σου, τότε οι εμπειρίες σου και οι πράξεις σου, θα απέχουν πολύ από τους στόχους που έχεις και τα όνειρα που θες να κάνεις πραγματικότητα.

Με λίγα λόγια δηλαδή, αν δεν έχεις τον έλεγχο της προσοχής σου, τότε δεν έχεις και τον έλεγχο στη ζωή σου.

Πώς όμως χάνεις τον έλεγχο;

Το πρόβλημα με την έλλειψη έλεγχου, ξεκινάει όταν κάποιος δεν αντιλαμβάνεται πως η προσοχή, όπως ο χρόνος και τα χρήματα, είναι ένας περιορισμένος πόρος. Δεν μπορείς να εστιάσεις σε όλα τα πράγματα ταυτόχρονα και δεν μπορείς να είσαι το ίδιο προσεκτικός όλες τις ώρες.

Όταν λοιπόν αποσπάται η προσοχή σου, το νοητικό σου κεφάλαιο πηγαίνει σε πράγματα και δραστηριότητες που δεν έχουν σημασία για σένα. Είναι σαν να ξοδεύεις τα χρήματα που μάζευες για την αγορά ενός σπιτιού, σε ακριβές τηλεοράσεις, γλυκά ή διασκέδαση. Με αποτέλεσμα στο τέλος να μη σου φτάνουν για να κάνεις τον στόχο σου πραγματικότητα.

Και υπάρχουν πολλοί λόγοι που, το που εστιάζεις, αλλάζει συνεχώς. Φυσικά κάποιοι από αυτούς τους λόγους είναι σημαντικοί και είναι απόλυτα λογικό να σε βγάλουν από την πορεία σου. Άλλωστε η ζωή είναι απρόβλεπτη και πάντα υπάρχει η πιθανότητα του αναπάντεχου συμβάντος.

Ο βασικότερος λόγος όμως που αποσπάσαι συχνά, είναι πως αντιμετωπίζεις το επείγον ως κάτι σημαντικό.

Δηλαδή, εκεί που ασχολείσαι με μια δραστηριότητα, ξαφνικά εμφανίζεται κάτι άλλο που επειδή αποζητά άμεσα την προσοχή σου, μοιάζει να επείγει. Δεν είναι σημαντικό όμως και εκεί την πατάς και λες πως «αφού πρέπει να γίνει άμεσα ας ασχοληθώ».

Τα παραδείγματα είναι άπειρα.

Εκεί που κάνεις μια εργασία στον υπολογιστή σου, έρχεται ένας συνάδελφος να σε ρωτήσει κάτι και νιώθεις πως πρέπει να απαντήσεις άμεσα.

Εκεί που συμπληρώνεις κάτι έγγραφα, ακούς το κινητό σου να χτυπά. Κάποιος σε παίρνει τηλέφωνο και νιώθεις ότι πρέπει να το σηκώσεις αμέσως .

Εκεί που κάνεις μια έρευνα στο διαδίκτυο για μια εργασία κάποιος σου στέλνει ένα μήνυμα σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο και νιώθεις ότι πρέπει να του στείλεις κι εσύ κάτι.

Θες να αποκτήσεις περισσότερο έλεγχο στη ζωή σου; Δες εδώ

Απόκριση vs αντίδραση

Είναι απόλυτα κατανοητό, κάποιες στιγμές να υπάρχουν στη ζωή σου άνθρωποι που ζητάνε την προσοχή σου και φυσικά δεν χρειάζεται υποχρεωτικά να τους αγνοείς ή να μην απαντάς ποτέ στα αιτήματά τους. Όμως υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στο να αποκρίνεσαι και στο να αντιδράς άμεσα.

Εφόσον κάτι δεν είναι σημαντικό, μπορείς πάντα να αποκριθείς υπεύθυνα, αφού έχεις ζυγίσει τα πράγματα, σε μεταγενέστερο χρόνο που επιλέγεις εσύ. Αυτή η αίσθηση της επιλογής σου δίνει (και σε κάνει να νιώθεις πως έχεις) τον έλεγχο.

Αντίθετα, όταν αντιδράς άμεσα στο κάθε τι, η προσοχή σου μετατρέπεται σε ένα μπαλάκι του τένις που πηγαίνει δεξιά κι αριστερά συνεχώς. Και ακριβώς επειδή το που θα στραφεί, δεν ελέγχεται από εσένα αλλά από τα εξωτερικά ερεθίσματα που λαμβάνεις, νιώθεις πως δεν επιλέγεις εσύ το πως και πότε θα αποκριθείς. Πως είσαι δηλαδή έρμαιο των περιστάσεων και της τύχης και άρα δεν έχεις και τον έλεγχο στη ζωή σου. 

Πώς αποκτώ περισσότερο έλεγχο στη ζωή μου;

Η ζωή όπως είπαμε είναι πάντα απρόβλεπτη, συνεπώς το να έχεις πλήρως τον έλεγχο εσύ είναι αδύνατον. Ωστόσο μπορείς να αποκτήσεις περισσότερο έλεγχο, αν σταματήσεις να υποκύπτεις στου περισπασμούς και να επενδύεις την προσοχή σου, εκεί που έχει σημασία.

Για να το κάνεις αυτό, πρέπει πρώτα να ξέρεις τι έχει σημασία και τι δεν έχει. Ή αλλιώς, τι έχει προτεραιότητα και τι δεν έχει. Κάτι που είναι δύσκολο αν δεν έχεις κάποιο πλάνο ή κάποιο σχέδιο στη ζωή σου και αν υποκύπτεις συνεχώς στον εσωτερικό σου αυστηρό κριτή.

Για αυτό το λόγο λοιπόν, ξεκίνα θέτοντας στόχους. Και όχι γενικά και απλά στόχους αλλά ουσιαστικούς στόχους. Στόχους συγκεκριμένους, που έχουν σχέση με τις αξίες και τις φιλοδοξίες σου (αν θες να μάθεις πως να θέτεις ουσιαστικούς στόχους δες εδώ ).

Και σαν δεύτερο βήμα βρες ποιες είναι οι συνηθέστερες δοκιμασίες για την προσοχή σου και ποια πράγματα σε αποσπούν περισσότερο στο περιβάλλον σου. Βρες τα και αντιμετώπισε τα αποτελεσματικά. Αυτό μπορεί να σημαίνει διάφορα πράγματα όπως πχ να βάζεις όρια, να μπλοκάρεις τη πρόσβαση σε κοινωνικά δίκτυα ή άλλες ιστοσελίδες και να αφήνεις το κινητό σου σε άλλο δωμάτιο.

Οι επιλογές είναι πολλές και εξαρτώνται από το τι θες να αντιμετωπίσεις. Αυτό που έχει σημασία όμως είναι να το κάνεις. Γιατί εν τέλει, η ευτυχία και η ικανοποίηση στη ζωή ορίζονται από τις εμπειρίες που έχεις. Άρα και από το πόσο καλά ορίζεις τις προτεραιότητες σου.