Μελαγχολία της Κυριακής: Πότε είναι Φυσιολογική και πότε είναι Πρόβλημα

Η πρώτη φορά που άκουσα για μελαγχολία της Κυριακής ήταν σε μια δημοσίευση Instagram ενός πρώην συναδέλφου.

Είχε αφήσει τη δουλειά της για να «ταξιδέψει» στην Ευρώπη και από τότε όλο της το προφίλ ήταν γεμάτο με cool φωτογραφίες από δάση, ποδηλασίες, ορειβασίες, πισίνες και γευσιγνωσίες κρασιών.

Μέχρι που μια Κυριακή απόγευμα δημοσίευσε μια φωτογραφία της με δύο φίλους, χαμόγελα, μπύρες στο χέρι και λεζάντα: «Εμείς δε νιώθουμε ποτέ κυριακάτικη μελαγχολία».

Αρχικά, υπέθεσα ότι ήταν κάποιος δικό της όρος. Έπειτα από λίγο καιρό όμως άρχισα να παρατηρώ τον όρο «μελαγχολία της Κυριακής» σε πολλά μέρη. Γιατί τελικά επρόκειτο για αληθινό όρο. Και μαθαίνοντας το αυτό οδηγήθηκα σε ακόμα περισσότερες ερωτήσεις:

Συμβαίνει σε όλους όσους εργάζονται στο τυπικό ωράριο Δευτέρα με Παρασκευή; Τι συμβαίνει όταν σου αρέσει η δουλειά σου; Και πάλι θα είχες και κάποιου είδους μελαγχολία της Κυριακής; Κι αν είσαι κάπου στη μέση (ούτε μισείς, ούτε λατρεύεις τη δουλειά σου) και πάλι θα υποφέρεις από αυτήν;

Για κάποιους ανθρώπους όμως, η μελαγχολία της Κυριακής είναι πιο έντονη και μετά από ένα σημείο δικαιολογημένα πρέπει να μας ανησυχεί. Ανέτρεξα λοιπόν στο δίκτυο μου από γνωστούς, φίλους και πελάτες για να έχω καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη κατανόηση του θέματος του πότε αποτελεί απλή μελαγχολία και πότε αυτή η μελαγχολία της Κυριακής αρχίζει να γίνεται κάτι ανησυχητικό, οπότε πια πρέπει να σκεφτείς σοβαρά την αλλαγή δουλειάς.

Και η διαφορά ανάμεσα στα δύο ήταν ξεκάθαρη.

Η έρευνα μου για την Μελαγχολία της Κυριακής

«Ποτέ δεν τρέμω που φτάνει Κυριακή βράδυ και την Δευτέρα το πρωί πρέπει να πάω στη δουλειά», μου είπε ένας πελάτης μας. «Αλλά μερικές φορές, καταλαβαίνεις, νιώθω λίγο πεσμένος καθώς τελειώνει το Σαββατοκύριακο και σκέφτομαι τη φορτωμένη εβδομάδα που έρχεται. Ο τρόπος που έχω βρει για να χαλαρώνω είναι ή με ένα ατομικό μου τζόγκινγκ σε εξωτερικό χώρο ή σινεμά με τη γυναίκα μου, όπως συνηθίζουμε ορισμένες φορές».

Σύγκρινε την παραπάνω άποψη με έναν πρώην ελεγκτή σε συμβουλευτική εταιρεία που πια (ευτυχώς) έχει αλλάξει δουλειά. Ήταν τόσο δυστυχισμένος που θυμάται ότι ήλπιζε να κολλήσει κάποια ίωση μέσα στη νύχτα, ώστε να μπορούσε το επόμενο πρωί να απουσιάσει λόγω ασθενείας. «Από Κυριακή μεσημέρι γινόμουν ένα ράκος και οι φίλοι μου μού έλεγαν ότι τους ρίχνω πολύ ψυχολογικά».

Κάποιος άλλος πελάτης που μίλησα που εργάζεται σε μια απαιτητική εταιρεία (φυσικά δεν αναφέρω τις εμπιστευτικές λεπτομέρειες), είχε μεγάλο άγχος κάθε Κυριακή βράδυ να ελέγξει τα email του πριν την Δευτέρα το πρωί ώστε να ξέρει τι τον περιμένει. Και γνώριζε ότι τουλάχιστον ένα από τα email θα αφορούσε παρατηρήσεις από τον μάνατζερ του για κάτι που είχε (ή δεν είχε) κάνει.

Και δεν σταμάτησε εκεί. Μια φορά είχε όταν πραγματική κρίση πανικού. Ήταν η πρώτη του και μοναδική κρίση πανικού. Και κάπου εκεί κατάλαβε ότι υπήρχε κάποιο πρόβλημα με το οποίο έπρεπε να ασχοληθεί σοβαρά.

Τέλος, μια άλλη πελάτης, που μόλις είχε πιάσει την πρώτη της δουλειά στον χρηματοοικονομικό τομέα (και ήταν ενθουσιασμένη για αυτό) θυμάται ότι ξύπναγε κάθε Κυριακή πρωί με μεγάλο άγχος που σε λιγότερες από 24 ώρες θα ήταν πάλι κοντά στο αυστηρό και βλοσυρό αφεντικό της. «Κάθε Κυριακή έπεφτα σε τρομερή μελαγχολία και χαλούσε η διάθεσή μου για όλη την ημέρα».

Αυτό συνέβαινε επειδή ήξερε ότι την Κυριακή το βράδυ θα την καλούσε το αφεντικό για να της μιλήσει για την εβδομάδα που θα ξεκινούσε. Το τηλεφώνημα, όπως ήταν φυσικό, της χαλούσε το βράδυ, τον ύπνο και την ηρεμία της. Μέχρι που άρχισε να ψάχνει για νέα δουλειά…

Μήπως ζεις τον εφιάλτη στη δουλειά; Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε.

Πότε είναι ανησυχητικό;

Όπως βλέπεις λοιπόν, υπάρχει διαφορά. Είναι άλλο πράγμα να νιώθεις μια μικρή ανησυχία για το αν θα κοιμηθείς αρκετά για να ξεκινήσεις παραγωγικά την εβδομάδα σου. Και είναι άλλο πράγμα να πρέπει να πάρεις ηρεμιστικά επειδή το σαββατοκύριακο φτάνει στο τέλος του.

Φυσικά υπάρχουν και οι πιο «ήπιες» περιπτώσεις που κρύβουν το άγχος στο αλκοόλ ή το junk food. Με αυτό δεν εννοώ ότι δεν μπορείς να χαρείς ένα ωραίο δείπνο και ένα μπουκάλι κρασί με τους φίλους σου στο κλείσιμο του Σαββατοκύριακου, αλλά για χρόνια καταστροφική συμπεριφορά που σε οδηγεί στα άκρα της υπερφαγίας και υπερκατανάλωσης αλκοόλ λόγω άγχους.

Αν είσαι σε μια δουλειά που σου αρέσει και έχεις μεν προκλήσεις που όμως είναι διαχειρίσιμες, και τα παραπάνω παραδείγματα σου φαίνονται ακραία, τέλεια! Συνέχισε έτσι.

Αν μπορείς να κατανοήσεις τα παραπάνω γιατί σου φαίνονται κάπως γνώριμα και νιώθεις μια μικρή μελαγχολία καθώς βάζεις το ξυπνητήρι για Δευτέρα πρωί, να ξέρεις δεν είσαι ο μόνος. Είναι και κάπως φυσικό να εύχεσαι να συνέχιζε το Σαββατοκύριακο και η ανεμελιά του. Τα καθήκοντά σου στη δουλειά, δεν σου δημιουργούν φόβο, αλλά σίγουρα δεν είναι και τόσο συναρπαστικά όσο το να περνάς χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους. Αλλά καθώς ξεκινάει η εβδομάδα, παραμένεις ικανοποιημένος.

Αν όμως το στρες, το άγχος, η πίεση από τη μελαγχολία της Κυριακής είναι τόσο έντονα μέσα σου που σου δημιουργούν στομαχόπονους, αϋπνία, ή σε κάνουν να εύχεσαι να πάθαινες τροφική δηλητηρίαση για να μείνεις σπίτι, τότε καταλαβαίνεις ότι κάτι πρέπει να κάνεις.

Ξεκίνα μιλώντας με το αφεντικό σου, καθώς αυτό μπορεί να αποτελέσει μία λύση. Είναι το φόρτο εργασίας πολύ μεγάλο; Ή ίσως κάποιος συνάδελφος σού κάνει τη ζωή δύσκολη. Μήπως σου αναθέτουν πράγματα που είναι εκτός των γνώσεών σου; Ίσως αγχώνεσαι για το αν θα αποδώσεις σε κάποιο πολύ υψηλό επίπεδο.

Πολλά από αυτά τα πράγματα μπορούν να διορθωθούν μέσα από καλή επικοινωνία με τον μάνατζερ σου (αρκεί να θέλει και αυτός…)

Ή αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό (ή η συζήτηση δεν πάει καλά), τότε ίσως είναι ώρα να βρεις μια δουλειά που δεν σε κάνει να νιώθεις έτσι. Σου αξίζει κάτι καλύτερο και το χρωστάς στον εαυτό σου να βγεις εκεί έξω και να το ψάξεις. Και θα είμαστε δίπλα σου σε αυτό.