Είναι ώρα να μιλήσουμε ειλικρινά για τα social media.
Άραγε πόσο χρόνο αφιερώνεις σε αυτά; Πέφτεις με τα μούτρα, ελέγχοντας το λογαριασμό σου κάθε 10 λεπτά; Ή μήπως είσαι από εκείνους που τα βλέπουν ως ένα απλό εργαλείο και αμελητέο κομμάτι της ζωή τους;
Αν ανήκεις στη δεύτερη κατηγορία, τότε είσαι πολύ τυχερός.
Βλέπεις, για πολλούς ανθρώπους τα social media είναι κάτι σα ναρκωτικό. Δε μπορούν να περάσουν λίγη ώρα χωρίς να ελέγξουν το προφίλ τους, να δουν πόση απήχηση έχει το post τους και φυσικά να τσεκάρουν τι ανεβάζουν οι άλλοι.
Όπως είπαμε όμως, είναι ώρα να μιλήσουμε ανοιχτά. Είμαι σίγουρος πως η σελίδα του παρόντος άρθρου δεν είναι η μοναδική ανοιχτή καρτέλα στον περιηγητή σου. Κατά πάσα πιθανότητα έχεις δίπλα ανοιχτό κάποιο από τα Facebook, Instagram ή Twitter. Ενώ αν διαβάζεις από το κινητό, είναι βέβαιο πως ήδη σου έχουν χτυπήσει κάμποσες ειδοποιήσεις.
Και αυτό ίσως να το θεωρείς ένα αθώο χάσιμο χρόνου. Όμως έχει πραγματική και μετρήσιμη επίδραση στη ζωή σου.
Σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές και ειδικούς στην κοινωνική ψυχολογία, η ψύχωση με τα social media μολύνει την κοινωνική σου ζωή αντί να την ενισχύει. Καταστρέφει στην ουσία τις σχέσεις σου και κυρίως την ικανότητα σου να διαχειριστείς σωστά την πληροφορία που λαμβάνεις.
Φυσικά όπως και με τα περισσότερα πράγματα στη ζωή τη ζημιά δεν την κάνει το δηλητήριο, αλλά η δόση. Κοινώς η κατάχρηση. Η υπερβολική δηλαδή χρήση του Facebook και των άλλων social media.
Και όπως συμβαίνει και με άλλες αθώες απολαύσεις, όπως π.χ. το φαγητό, η υπερκατανάλωση σε οδηγεί σταδιακά στη μιζέρια. Γι’ αυτό λοιπόν κράτα τον έλεγχο, μόνον έτσι θα απολαύσεις πραγματικά αυτά που έχουν να σου προσφέρουν τα social media.
Πώς όμως η κατάχρηση των social media επηρεάζει τη ζωή σου;
Θες να ανακτήσεις τον έλεγχο στη ζωή σου; Δες εδώ
Από την εποχή που τα κοινωνικά δίκτυα ήταν σε βρεφικό στάδιο, ερευνητές είχαν ήδη συνδέσει τη χρήση τους με διάφορες παρενέργειες στην αυτοεικόνα σου. Για αρχή, ανακάλυψαν πως περιλαμβάνοντας πολλούς άγνωστους στην λίστα των «φίλων» σου, η αυτοεκτίμηση σου επηρεάζεται αρνητικά. Και αυτό γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι παλεύουν να παρουσιάσουν μια όσο το δυνατόν πιο συναρπαστική εκδοχή του εαυτού τους.
Το αποτέλεσμα είναι να εκτίθεσαι συνεχώς σε πληροφορίες, που δεν αντικατοπτρίζουν 100% την πραγματικότητα, διαμορφώνοντας έτσι μια στρεβλή εικόνα για σένα. Αν βλέπεις συνεχώς τους άλλους σε ταξίδια, βόλτες και ξέφρενη διασκέδαση, τότε ίσως σχηματίσεις την εντύπωση πως η ζωή σου είναι ρηχή και άδεια. Πως με κάποιο τρόπο εσύ δεν είσαι αρκετός, άρα πρέπει να έχεις ή να κάνεις όλο και περισσότερα.
Το θέμα είναι πως τα social media σε βάζουν σε ένα μάταιο αγώνα, να διατηρήσεις μια συγκεκριμένη εικόνα. Όμως η συναρπαστική εικόνα που θέλεις να διατηρήσεις online, είναι δύσκολο να διατηρηθεί στη πραγματική ζωή.
Έτσι όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύεις μαζί τους, τόσο πιο πιθανό είναι να αποκτήσεις συμπτώματα κατάθλιψης.
Κάτι που λέω συχνά, είναι πως ο γραπτός λόγος είναι κακό μέσο για την ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων και την αποτελεσματική επικοινωνία. Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος να επικοινωνεί εξ’ ολοκλήρου μέσω κειμένου και το μεγαλύτερο μέρος της επικοινωνίας είναι μάλιστα μη λεκτικό.
Όσο περισσότερο εξαρτάσαι από τα social media για να επικοινωνήσεις με τους άλλους, τόσο λιγότερο ακονίζεις τις επικοινωνιακές σου δεξιότητες. Και όπως έχουμε πει, οι κοινωνικές δεξιότητες θέλουν και αυτές τριβή και προπόνηση.
Το πρόβλημα εδώ είναι πως τα social media σε επιβραβεύουν με σύντομες εκρήξεις ευφορίας.
Κάθε φορά που λαμβάνεις μηνύματα, likes και οτιδήποτε άλλο που δείχνει πως άλλοι άνθρωποι αντιδρούν θετικά σε δικό σου περιεχόμενο, στον εγκέφαλό σου πυροδοτείται ένα κοκτέιλ ανταμοιβής. Ένα μείγμα από χημικά που σου τονώνουν το ηθικό και σε κάνουν να νιώθεις ευχαρίστηση και απόλαυση.
Μόνο που η ευχαρίστηση αυτή δεν κρατάει για πάντα με αποτέλεσμα να αρχίσεις να τσεκάρεις το προφίλ σου συχνότερα και να αφιερώνεις περισσότερο χρόνο και ενέργεια, μιλώντας με ανθρώπους online παρά από κοντά.
Με λίγα λόγια τα social media σε εθίζουν, δημιουργώντας συνήθειες που καταστρέφουν την κοινωνικοποιήση σου. Και όπως σε πολλά πράγματα στη ζωή έτσι και στις ανθρώπινες σχέσεις, αυτό που μετράει δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα.
Φυσικά τα social media δεν είναι ο Διάβολος μεταμφιεσμένος. Όπως κάθε εργαλείο και τεχνολογία, με σωστή και συνετή χρήση μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή σου. Αρκεί να έχεις εσύ τον έλεγχο και όχι ο εθισμός και η παρόρμηση.
Πως λοιπόν ανακτάς τον έλεγχο;
Για αρχή κάνε τακτικά διαλείμματα. Κάθε μήνα, μείνε για μια εβδομάδα εκτός των κοινωνικών δικτύων και αν χρειαστεί, απενεργοποίησε το προφίλ σου.
Ένα μικρό διάλειμμα, βοηθάει στο να αποστασιοποιηθείς από τη βαβούρα και την υπερβολική πληροφορία και να δεις τον εαυτό σου και τη ζωή σου πιο αντικειμενικά. Θα δεις πως στο διάστημα αυτό, η ικανοποίηση από τον εαυτό σου και τη ζωή σου, θα αυξηθούν.
Δεύτερον, ελάττωσε τη χρήση τους γενικά. Το να κατηγορούμε τα social media ως εθιστικά, είναι σαν να κατηγορείς το πασχαλιάτικο τσουρέκι επειδή έβαλες μερικά κιλά. Ακόμα και οι εταιρίες που βρίσκονται πίσω από τις πλατφόρμες αυτές, αναγνωρίζουν πως η λανθασμένη χρήση τους δημιουργεί προβλήματα.
Τρίτον, φίλτραρε τους διαδικτυακούς σου φίλους. Το να ακολουθείς διάφορες διασημότητες ή άγνωστους, συχνά δημιουργεί αυτό που ερευνητές αποκαλούν «ζήλια του Facebook». Η ανεξέλεγκτη σύγκριση της δικής σου εμφάνισης και τρόπου ζωής με τη δική τους, οδηγεί όπως είπαμε σε εσφαλμένα συμπεράσματα για τον εαυτό σου.
Για αυτό το λόγο, κάνε έναν έλεγχο στη λίστα των φίλων σου και διέγραψε όλους εκείνους που στην πραγματικότητα δε γνωρίζεις στη πραγματική ζωή. Σκέψου πως οι επαφές αυτές είναι σαν έξτρα θερμίδες. Σου προκαλούν περισσότερη ζημιά παρά όφελος και στην πραγματικότητα δεν τις χρειάζεσαι.
Αυτές πρέπει να είναι οι σημαντικότερες Προτεραιότητες στη ζωή σου
Διαφωνείς με το Αφεντικό σου: Πώς να το κάνεις χωρίς να χάσεις τη δουλειά σου
Βγες από τη Μονοτονία της Καθημερινότητας σε 4 Βήματα
Τα πιο Σημαντικά Πράγματα στη Ζωή σου: 5 Τρόποι να Νιώθεις Ευγνώμων
Πιεστική Δουλειά: Πώς να έχεις τον Έλεγχο, χωρίς Άγχος
13 Τρόποι για να έχεις Θετική Ενέργεια στη ζωή σου